ابو حامد محمد غزالی در سال 450 قمری در روستای «طابران» طوس دیده به جهان گشود. وی پس از تحصیل مقدمات، برای تکمیل تحصیلات و بهره‌وری از محضر استادان دیگر رهسپار جرجان گرگان شد. در بیست و سه سالگی از طوس به نیشابور عزیمت و از محضر استادش امام الحرمین جوینی کسب فیض نمود. در سی و چهار سالگی چنان اوج گرفت که بر کرسی تدریس نظامیه بغداد، بزرگ‌ترین دانشگاه دورانش تکیه زد. در مدرسه نظامیه بغداد، سیصد تن از افاضل وقت از درس او استفاده می‌کردند. و در اندک زمانی، علاوه بر آن مقام علمی بزرگ، در امور سیاسی نیز، نفوذ فوق‌العاده‌ای کسب نمود.
غزالی پس از آگاهی از آرای فرقه‌های گوناگون دورانِ خود، طریقه صوفیه را برگزید. به تمام علایق دنیوی پشت پا زد و رهسپار دیار عشق و حقیقت و انزوا شد. امام محمد غزالی در سال 488 قمری به سبب بحران روحی و فکری شدید، تدریس را رها کرد و بغداد را به قصد حج ترک نمود. از آن پس عزلت را بر آن همه عزت ظاهری ترجیح داد و قدم به دایره زهد و انقطاع از دنیا و تصوف گذاشت. وی پس از بازگشت از حج در بیت‌المقدس مسکن گزید و در همین ایام کتاب «احیاءالعلوم الدین» را به رشته تحریر در آورد. از کتاب‌های دیگر ایشان می‌توان کیمیای سعادت، نصیحه الملوک، معیارالعلم و یاقوت التاویل فی تفسیر التنزیل در 40 جلد را نام برد. هرچند تعداد تألیفات غزالی بیش از 60 عنوان می‌باشد. سرانجام این عارف و حکیم بزرگ در 55 سالگی در زادگاهش وفات یافت و در همان جا مدفون گشت.