ابوالمحاسن بهاءالدین مشهور به ابن شدّاد در سال 539 قمری در موصل به دنیا آمد و در دوران کودکی قرآن را حفظ کرد. سپس علومی چون حدیث، تفسیر و قرائت قرآن را فراگرفت و در این رشته‌ها مهارت بسیار یافت. ابن شداد بعد از طی این مراحل، در مدرسه نظامیه بغداد، به تدریس پرداخت و در همین دوران بود که ابن خلکان، مورخ مشهور مسلمان، از محضر درس وی بهره‌های بسیار بُرد. ابن شداد پس از چندی، برای کسب دانش بیشتر به سرزمین‌های مختلف اسلامی سفر کرد و هنگامی که به شام رسید، کتابی را که درباره جهاد و آداب و احکام آن نوشته بود به صلاح الدین ایوّبی هدیه کرد.
دوستی بین ابن شدّاد و صلاح الدین ایوبی همچنان ادامه یافت و او همچون مشاور و مورخ، در تمام سفرها به خصوص در جنگ‌های معروف صلیبی، همراه صلاح الدین بود. این دوستی موجب شد که ابن شداد بتواند شرح مستند وقایع دوران صلاح الدین ایوبی را بنویسد. یکی از همین نوشته‌ها ـ که بی شک اهمیت بسیاری در زمینه تاریخ نگاری دارد ـ کتاب النّوادِرُ السُّلطانیه نام دارد. همچنین دَلایِلُ الاحکام در احادیث فقهی در چهار جلد و العَصا درباره حضرت موسی ع از دیگر آثار اوست. ابن شداد در 93 سالگی درگذشت.